Info

Hotelkamers op palen in een oude Lutherse kerk, met daaronder een bar, lounge en restaurant in oosterse sferen. Nieuwe meubel- en interieurontwerpen gecombineerd met onderdelen van de oude kerkbanken, geven het geheel een eigen karakteristieke sfeer.  Het rijksmonument is geheel intact gelaten en de monumentale kroonluchter en het plafondgewelf zijn mooier als ooit tevoren. Kokke en Hartman maakten het ontwerp voor Hotel Restaurant Bizar Bazar in opdracht van Mirella Kreger.

Project: Hotel restaurant Bizar Bazar in de voormalige Lutherse kerk Arnhem en belendende kosterwoning;

Opdrachtgever: Kreger Holding (Mirella Kreger);

Ontwerp: Petra Hartman en Ruud-Jan Kokke

Inleiding: Het kerkgebouw en kosterwoning gelegen aan de Spoorwegstraat in Arnhem is gebouwd in 1895 in Neo Gothische stijl naar een ontwerp van A.R. Freem. Het is een Rijksmonument, eind 2017 afgestoten door de Lutherse gemeente en verkocht met als oogmerk een hotel restaurant. Hiermee is een kerkgebouw dat niet meer door de geloofsgemeenschap in stand gehouden kon worden een nieuwe toekomst geboden. Tegelijk met de renovatie wordt een restauratie van het exterieur uitgevoerd, zoals vervanging van de asbestleien op de kerk en kosterwoning. De Lutherse kerk is opgetrokken met eenvoudige bouwmaterialen als baksteen en naaldhout. Daarentegen rijk gedecoreerd met beeldhouwwerk in steen en hout, geschilderde patronen met een aantrekkelijke sleetsheid, goed aansluitend op de gewenste zuidmediterrane sfeer. Opvallend zijn de monumentale kroonluchter en stijlvolle consistoriekamer. De kerk is gesitueerd aan de van Muylwijkstraat, in 2018 verkozen is tot ‘de lelijkste plek van Arnhem’. Een stedelijk stukje niemandsland (verpaupering en leegstand) tussen het stadscentrum en modekwartier (Klarendal). Het ligt tegen de grens van het Medina van Arnhem (Hommelseweg met een keur aan Marokkaanse en Turkse ondernemers).

Het initiatief tot renovatie van de kerk door Kreger heeft aanstekelijk gewerkt en er mede toe geleid dat de leegstand in dit stedelijk blok inmiddels is verdwenen. Ontwerpers kregen de opdracht voor een totaalontwerp: architectuur, interieur en productontwerpen en formuleerden met de opdrachtgever de volgende uitgangspunten: – De oorspronkelijke ruimtelijke indeling herstellen door het slopen van de ingebouwde koffiekamer en het weer zichtbaar maken van het balkon. – Het monument bouwkundig zo min mogelijk ‘aanraken’. – Zichtlijnen en daarmee de ruimtelijkheid in stand houden. – Oude materialen en kerkbanken hergebruik en transformeren tot meubels en interieur elementen. Ontwerp: De daklozenopvang schuin tegenover de hoofdingang van de kerk, belemmerde de gemeentelijke toestemming om deze te gebruiken als restaurantingang, wegens een te grote belasting voor de buurt. Dit bood echter de mogelijkheid om een kleine poort aan de achterzijde van de kerk (de van Muylwijkstraat) te gaan gebruiken als hoofdtoegang. Weliswaar ingeklemd tussen een kapper en kiprestaurantje maar met het kruip -door-sluip-door smalle gangetje goed passend het Medina-achtige concept. De benodigde doorgang in de apsis (heilige plek) werd na intensief overleg met de rijksdienst en gemeentelijke erfgoed afdeling goedgekeurd. Met als argumentering: het kerkgebouw is in de nieuwe functie een stenen gebouw zonder religieuze betekenis. De rijkdom van dit gebouw zit hem niet in het gebruik van dure materialen maar juist in het met grote zorg toepassen van ‘eenvoudige bouwstenen’ met ambachtelijkheid en vakmanschap. Dit resulteerde in gedetailleerde houtsnijwerken in (19e eeuws) vurenhout, gebeeldhouwde zandstenen consoles en bladkapitelen; in decoratief en kleurrijk schilderwerk, minutieus aangebracht op elk profiel en elke verkenning. Het tongewelf is volledig beschilderd met geabstraheerde bloem- en bladpatronen inclusief de vurenhouten trekbalken, korbelen en makelaars. Voorheen slecht zichtbaar ook door de sterke verblinde lampen. Deze monumentale constructies en schilderingen krijgen nu extra aandacht en worden speciaal aangelicht door spots bovenop de hotelkamers en weerkaatsend daglicht op daken van de hotelkamers. De schoonheid en waarde van dit historisch gebouw is nu voor iedereen toegankelijk. De hoog gepositioneerde hotelkamers zitten nu dicht op het mooie tongewelf. Elke kamer heeft daarom een dakraam met zicht vanuit bed op de schilderingen. De glazen wand in de kamers biedt zicht op de enorme gesmede kroonluchter en de levendigheid in het restaurant. De hotelkamers staan op palen en los van de gevel met daartussen een gang met glazen plafonds ter plekke van de kerkramen. De kolommen zijn met poeren gefundeerd in het zandbed onder de vloer. De ‘HODI’ vloerconstructie van de kamers rust op ‘IPE’ balken met aan het einden een horizontale stalen plaat, die gestoken is in een uiterst dun sleufgat in de gevel. De aantasting aan het monument is derhalve minimaal en omkeerbaar. Zowel de gevels als de centrale ruimte zijn daardoor vrij, met ruimtelijkheid en doorzicht als resultaat. De kerk blijft in zijn oorsprong en als geheel te ervaren. De galm in de kerk is volledig bedwongen door middel van akoestische plafonds onder kamers. De hotelkamers zijn d.m.v. van de badkamers geschakeld en hebben daardoor, ondanks de geringe oppervlakte, een aantrekkelijke diepte en breedte. De kamers zijn ontworpen als ‘boutique’ hotel: alles in een ruimte. Ook de toilet staat enigszins afgeschermd in de ruimte en is uitgerust met het nieuwe ‘stank hoeft niet te stinken’ systeem. Ook hiermee wordt kameroppervlakte gespaard ten gunste van de ruimtelijkheid in de kerkzaal. De afstand tussen de linker en de rechter bouwmassa op palen is groot geeft de restaurantbezoekers volop zicht op de kroonluchter, het orgel en het tongewelf. Voormalige kerkgangers merken op dat de kerk groter lijkt dan voorheen.

Het restaurant is ingedeeld in verschilde horecafuncties: bar, high dining, café, lounge, stamtafels en chefs table in het torenportaal achter de keuken. Bijna al het meubilair is speciaal voor dit project ontworpen en geproduceerd. De koorbanken in de apsis zijn ongewijzigd ingericht als kleine winkeltjes met toepasselijke etenswaren en accessoires. Hergebruik en transformatie kerkmeubilair: De oorspronkelijke ambachtelijkheid heeft de ontwerpers geïnspireerd om zoveel mogelijk interieur en inrichtingselementen zelf te ontwerpen en te combineren met hergebruik van de oude kerkbanken. Deze zijn met beleid gedemonteerd en getransformeerd tot stoelen barkrukken, wandbekleding, bedhoofdeindes enz. Meubel en productontwerpen: Voor de stalen kolommen is een korbeel‘grid’ ontworpen met een motief dat zowel vergroot als verkleind terugkomt in wandelementen, lampen, meubelspecials en accessoires, zoals de bar, de wastafelmeubels, voeteinde bankjes, handdoekhaken, schappen en planchets. Voor het kleurenplan is het oorspronkelijke pallet van de kerkdecoraties gebruikt. Vier kleuren zijn daaruit gekozen en repeterend toegepast in de kamers, waarbij wanden en plafonds steeds in één kleur geschilderd zijn. Kosterwoning: De kosterwoning lijkt in zijn opzet gebouwd als een Frans hotel met een centrale luie trap met houten balustrade en op elke verdieping een ruime overloop met aan weerszijde kamers. In verband met de 30 minuten brandwerendheid van de plafonds tussen de kamers onderling hebben ontwerpers ervoor gekozen de monumentale plafonds te sparen en de houten vloeren te vervangen door betonvloeren op Lewisplaat. De betonvloeren in de kerkkamers en kosterwoning zijn na het storten gevlinderd als eindafwerking. Op de begane grond in de kosterwoning is een MIVA kamer gesitueerd, met aangepaste toilet, douche, en de benodigde alarmfaciliteiten..

Bruto vloeroppervlak vóór en na de verbouwing: BVO bestaand: 800m2 BVO nieuw: 925m2